W czasach Mickiewicza nie było jeszcze na wzgórzu Montmartre białej bazyliki Sacré-Coeur, która od północnego wschodu zamyka perspektywę bulwaru Batignolles. W ogóle wszystko wyglądało tu wtedy inaczej: po ulicach nie jeździły samochody, pod ziemią nie kursowało metro, a i sama osada Batignolles zamieszkana przez duże skupisko Polaków, nie należała do Paryża. Przyłączono ja do stolicy dopiero w 1860r.

Właśnie ze względu na setki polskich rodzin z rue de l’Eglise, des Damek, Cardinet, Truffaut, Lemercier i innych w tej okolicy, Stowarzyszenie Ojców Rodzin Polskich na Wychodźstwie zakupiło w 1852 r. przy bulwarze Batignolles pod nr. 56 obszerny gmach dla potrzeb polskiej szkoły. Po Chatillon-sur-Bagneaux i Fossé-Saint-Jacques był to jej trzeci adres. Tu miała przeżyć swój „zloty wiek”, który trwał do wojny francusko-pruskiej w1870r.

Nawet jak na nasze współczesne wymagania, była szkołą doskonale zorganizowaną i świetnie wyposażoną. Dysponowała dwunastoma salami lekcyjnymi, refektarzem, przychodnią lekarską, laboratorium chemicznym i fizycznym, dwoma dziedzińcami gier, salą gimnastyczną, mieszkaniami dla nauczycieli i internatem dla uczniów. Znalazły się też pomieszczenia dla dużej, bo liczącej ponad 20 tysięcy tomów biblioteki (stan z 1865 roku ), przy której otwarto czytelnię  publiczną. Gromadziła ona bezcenne zbiory i archiwa emigracyjne, w tym zbiory Lelewela…

Szkoła jednak to nie tylko mury i wyposażenie. O programie, poziomie nauczania i charakterze Szkoły Batiniolskiej zadecydowali wybitni ludzie, którzy ja stworzyli i czuwali nad jej działalnością, jak generał Józef Dwernicki, Adam Mickiewicz (był członkiem Rady Administracyjnej szkoły), Joachim Lelewel, Seweryn Goszczyński , Bohdan Zaleski, Ludwik Mierosławski, Józef Ignacy Kraszewski, Julian Klaczko, hrabia Ksawery Branicki… Wśród kadry nauczycielskiej byli zarówno polscy jak i francuscy naukowcy, wybitni pedagodzy, autorzy podręczników, jak Erazm Rykaczewski, Rufin Korwin-Piotrowski, Julian Klaczko, Karol Sienkiewicz, prof. Hitler, Mairoux, Ayot…

Szkoła miała wysoki poziom i świetną opinie, Napoleon III dekretem z 8 kwietnia 1869 r. przyznał jej status instytucji użyteczności publicznej ( L’Ecole Polonaise des Batignolles est reconnue comme établissement d’utilité publique).

                                                                            Na podstawie książki Barbary Stettner-Stefańskiej „Paryż po polsku”

do góry